تحقیق ساختار نظام قدرت منطقه افریقا

لینک دریافت فایل خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش اماده پرینت )

تعداد : 20 صفحه

---

 قسمتی متن : 

ساختار نظام قدرت منطقه افریقا

چکیده :

شناخت تعیین کشورهای کانونی پیرامونی مناطق مختلف جغرافیایی کمک شایانی بررسی اگاهی ساختار نظام قدرت منطقه کند. شناخت اینگونه کشورها نیاز رده بندی اساس قدرت ملی انها باشد. تعیین سطح وزن ژئوپلیتیکی هر یک کشورها توان سطوح قدرت ملی انها سنجش قرار داد. سنجش قدرت ملی کشورها مستلزم ارزیابی محاسبه مولفه عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، سرزمینی، نظامی، فرهنگی علمی کشورها باشد که محاسبه مجموع امتیازات عوامل مذکور نشانگر میزان سطح قدرت ملی تعیین جایگاه انها میان کشورها سطح منطقه قاره باشد. شناخت درک اهمیت قاره افریقا ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، سرزمینی ..... بدو ورود هزاره سوم بذل توجه کشورهای محوری قطب ان، کمک موثری تدوین برنامه کارامد زمینه مختلف هر یک کشورها جمله جمهوری اسلامی ایران نموده میزان موفقیت، صرفه جویی وقت هزینه رسیدن اهداف محقق خواهد نمود. مقاله حاضر ضمن برشماری پتانسیلها عوامل مهم ژئوپلیتیکی تاثیرگذار جایگاه هر یک کشورها، سعی شناخت کشورهای مهم موثر سطوح منطقه قاره افریقا دارد.

واژگان کلیدی: ژئوپلیتیک – افریفا – قدرت منطقه – روابط بین الملل – نظام قدرت

مقدمه:

قاره افریقا دارا بودن 54 کشور ویژگیهای متفاوت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، طبیـعی غیـره نمونه بارز پیچیده رقابتها، کنشها واکنشها، جستجوی ایفای نقش محلی، منطقه قاره توسط کشورها میان قاره جهان ارائه دهد. اگر چه ریشه ردپاهای مسائل خوبی توان دوران استعمار اثار عملکرد قاره فوق یافت ولی درک اهمیت قاره افریقا سوی قدرتها سایر کشورهای جهان تبع علاقه مندی برقراری روابط بهره مندی هرچه بیشتر مزایا پتانسیلهای مختلف افریقا سوی انها، تلاش کشورهای مختلف قاره کسب هرچه بیشتر قدرت سطوح مختلف سبب گشته خود پیچیدگی وخامت رقابتها افزاید. بطوری که میزان کسب قدرت افزایش وزن منزلت ژئوپلیتیکی کشورها، اقتدار، تاثیر گذاری، منافع بیشتر گسترش حوزه نفوذ ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی مقیاسهای منطقه قاره انها خواهد داشت. سوی دیگر کشورهای سایر قاره که پی تنظیم بسط روابط کشور افریقا بوده بخش عمده منافع ملی خود قاره جویند مسئله مشکل اولویت بندی درجه بندی کشورها سیاست خارجی خود مواجه باشند. انجا که عنصر قدرت کیفیت شکل دهی تعاملات دولتها جهان کنونی بویژه قاره افریقا نقش عمده ایفا کند، مقاله حاضر پی شناخت ساختار نظام قدرت منطقه افریقا باشد.

با اوری اقبال کشورهای مختلف جهان شکل دادن نظامهای منطقه ای، مفاهیم، دیدگاهها الگوهایی موضوع نحوه شکل گیری قدرت نظامها مطرح گردیده است. اگرچه کیفیات رفتاری نحوه تعاملات انها یکدیگر اهمیت قابل توجه برخوردار اما تعیین سطح بندی قدرتهای درجه 1، درجه 2 ..... منطقه خود کمک شایانی بررسی دیدگاهها الگوهای فوق نماید. روش تعیین سطح بندی قدرتهای منطقه، مستلزم شناخت کشورهای کانونی پیرامونی باشد. شناخت سطوح قدرت کشورها یک رابطه سلسله مراتبی، سنجش وزن ژئوپلیتیکی قدرت ملی انها ضروری است. دولتی که بیشترین وزن داشته باشد قدرت تراز اول منطقه محسوب شود که جایگاه رهبری کنترل منطقه قرار گرفته امور منطقه اعمال نفوذ کند. سطوح پایین تر قدرت جانب احتیاط رعایت کرده توجه واقعیت روابط خود او تنظیم کنند.(حافظ نیا، کاویانی، 1383 : 81).

اگر چه خصوص موضوع تحقیق نظریه تئوریهای مستقل مستقیمی ارائه نگردیده ولی لحاظ ساختاری پایه ای، چهارچوبهای نظری تئوریکی متعدد مستدلی ارتباط سلسله مراتب قدرت، حوزه نفوذ، مرکز پیرامون … .. وجود دارد که توان موارد زیر اشاره کرد:

فردریک راتزل(1904- 1844) نقش دو عامل وسعت موقعیت کشورها سیاست قدرت انها پرداخته رشد فضای کشورها قوانین وضوابطی مطرح کرد که قوانین هفتگانه معروفند.(حافظ نیا، 1379 :229)

سائل کوهن، جغرافیدان معاصر امریکایی، نظریه سیستم ژئوپلیتیک جهانی دو بعد توزیع قدرت ساختار فضایی ارائه داد سیستم ژئوپلیتیک جهانی پایه موقعیت قدرت کشورها درنظام جهانی تبیین کرد. وی عواملی که قدرت نقش هر یک اجزاء سیستم، نظیر دولتها کشورها، تاثیر گذارند، اینگونه شمارد:

1- عوامل تحولات داخلی، نظیر ساخت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی فن اوری.

2- عوامل خارجی، تجارت خارجی، روابط سیاسی، پایگاههای نظامی، پیمانان خارجی، مسئله مهاجرت … .. که توسعه کنش متقابل بین کشورها دولتها همبستگی انها عنوان اجزاء سیستم کمک کند.

3- نیروهای داخلی که خارج حضور دارند.

کوهن تجزیه سیستمهای درون گرا ناشی افزایش درجه انتروپی (حجم ارتباطات کمتر) انها داند. وی اساس الگوی درجه انتروپی، کشورهای جهان سال 1991م.سطح بندی نموده برخی کمترین درجه نظیر امریکای شمالی برخی بیشترین درجه انتروپی نظیر افریقای جنوب صحرا امریکای جنوبی داند. الگوی او اساس ده عامل،میزان پس انداز، تولید کشاورزی، تولید صنعتی، صادرات، تحقیقات توسعه ای، تعداد دانشمندان، مهندسان، کاهش دیون بدهیهای خارجی، مبادله علمی، تعداد اختراعات چهار سطح تشکیل دهد. شامل: سطح خیلی بالا، بالا، متوسط سطح پایین.(حافظ نیا، 1379 : 6-335).

او معتقد کشورهای جهان حیث سطوح قدرت پنج گروه توان دسته بندی کرد:

1- قدرتهای درجه اول که یک بعد تمام ابعاد سطح جهان عمل کنند، شامل: امریکا، اروپا، روسیه، چین، ژاپن.

2- قدرتهای درجه دوم که سطح یک منطقه جغرافیایی عمل کنند ودارای ابعاد زیر هستند:

- تلاش کنند خود عنوان هسته مرکز منطقه مطرح کنند.

- جهت اقتصادی ارتباطی تلاش کنند گره مواصلاتی مرکز منطقه تبدیل شوند.

- نفوذ نظامی منطقه دنبال کنند.

- تلاش کنند جلوی قدرتهای جهانی منطقه بگیرند.

- خواستهای برتری جویانه کل منطقه دارند، هرچند توفیق زیادی نداشته باشد.

3- قدرتهای درجه سوم، کشورهایی هستند که حوزه کوچکتری منطقه ژئوپلیتیکی رقابت دارند. رقابتها زمینه ایدئولوژیکی سیاسی اختیار گرفتن منابع منطقه است