تبلور یک ماده

لینک دریافت فایل خرید پایین توضیحات

فرمت word  قابل ویرایش پرینت

تعداد صفحات: 21

تبلور یک ماده ، عبارتست جهت یافتگی ذره‌ای ارایش مولکولی تثبیت نظم فضای ماده.

تاریخچه بلورشناسی

علم بلورشناسی کریستالوگرافی موضوع نحوه تشکیل رشد بلورها شکل ظاهری ساختمان داخلی انها خصوصیات فیزیکی شیمیایی مواد متبلور بحث می‌نماید. کلمه کریستال (Crystal) اصل یونانی دارد دو کلمه (سرد= Kryos) (سخت شدن= Stellesual) تشکیل شده مجموعا معنی سخت شدن اثر سرما می‌دهد.

فلاسفه قدیم منشاء بلورهای یک سنگ بلورهای یخ می‌دانستند اثر تحمل سرمای بسیار شدید طول مدت مدید ، طوری سخت مقاوم شده می‌تواند حرارتهای بالاتر صفر تحمل نماید. سال 1690 ، "Huyghens" دریافت بلورها اجتماع ذرات کوچکتر بوجود امده‌اند سال 1912 ، "M.V.Laue" توانست تیوری ساختمان شبکه‌ای بلورها استفاده اشعه ایکس اثبات برساند.

تبلور نمو بلورها

برای اینکه یک بلور بتواند تشکیل گردد، باید وحله اول نطفه بسته شود، پس تشکیل ، نطفه شروع نمو می‌کند بالاخره بلوری بوسیله سطوح احاطه شده است، بوجود اید. نطفه‌های بلور عبارتند بلورهای ریزی قطر تقریبی 40 180 انگستروم بطور ناگهانی بخارات مایعات اشباع شده مواد مذاب سرد شده تشکیل می‌شوند. اجسام جامد تشکیل بلور ، نقش مهمی بازی می‌کند، مثلا تشکیل بلور اثر فعل انفعالات شیمیایی نارسایی‌های حرارتی شیشه ایجاد می‌گردد، باعث بین رفتن شفافیت شیشه خواهد شد.

تبلور معمولا موقع تبدیل یک حالت فیزیکی حالت فیزیکی دیگر صورت می‌گیرد. تبدیل سه صورت زیر انجام می‌شود:

تبلور هنگام تبدیل حالت مایع جامد

این نوع تبلور دو صورت انجماد مواد مذاب تبلور مواد محلول انجام می‌گیرد:

انجماد مواد مذاب

اگر ماده مذاب سرعت سرد شود، اتمها مولکولها هر موقعیتی دارند، متراکم بی‌حرکت می‌شوند ماده منجمد می‌گردد. صورت جسمی جامد ایزوتوپ بدون داشتن نظم ذره‌ای تشکیل می‌شود. اگر سرد شدن ارامی کند انجام شود، اتمها مولکولها توجه نیروی جاذبه خود اطاعت شبکه تبلور کنار چیده شده نطفه بلور تشکیل می‌دهند. سپس نتیجه اتصال سایر مولکولهای منزوی معلق ماده مذاب نطفه بلور ، حجم افزایش می‌یابد اینکه بلوری درشت تبدیل می‌گردد.

تبلور مواد محلول

در نوع تبلور باید محلول حال فوق اشباع باشد. چنین محلولهایی بلورها تشکیل ته‌نشین می‌شوند. بلورها ابتدا صورت نطفه‌های متحرک می‌باشند، علت تحرک انها حرکات قبلی یونها مولکولهای سازنده انها است. محلولها مانند انجماد مواد مذاب ، رشد بلورها طریق اتصال منظم یونها ، اتمها مولکولهای معلق محلول نطفه‌های بلور صورت می‌گیرد.

تبلور هنگام تبدیل حالت بخار جامد سوبلیماسیون

در حالت تبلور ، بلورها مستقیما تبدیل بخار جامد حاصل می‌شوند. بلورها معمولا کوچک دارای طرح اولیه می‌باشند اصطلاحا اسکلت بلور گفته می‌شود. طبیعت ، سوبلیماسیون گازهای خشک اتشفشانی دیده می‌شود. حالت مواد گازی اتشفشانی شکافهای توده اذرین مستقیما بلور تبدیل می‌گردند. مثال بسیار روشن پدیده سوبلیمانسیون ، تشکیل قشرهای بلور یخ ناشی انجماد مستقیم بخار اب اطاقها شیشه پنجره‌ها سرمای زمستان می‌باشد.

تبلور مواد جامد

حالت سوم تبلور خوب شناخته نشده طبیعت فراوان دیده می‌شود، تبلور محیط جامد است. حالت رشد بلورها بخرج بلورهای کوچکتر تحت تاثیر فشار حرارت مدت زمان طولانی صورت می‌گیرد. مثال امروزه سنگهای شیشه‌ای اتشفشانی خیلی قدیمی متبلور می‌بینیم. بنابراین معلوم می‌شود گونه سنگها تدریج طول زمان متبلور شده‌اند. سنگهای اهکی دانه ریز بلورهای ریز کربنات کلسیم تشکیل شده‌اند، تحت تاثیر عوامل دگرگونی (فشار حرارت) مرمر دارای بلورهای دانه درشت کلسیت است، تبدیل می‌گردد.